Peki gerçekten arabayı çalıştırdıktan sonra beklemek gerekli bir hareket mi? Aslında aracın eski ya da yeni olmasına göre işler biraz değişiyor.
Bu konu hakkında yıllardır farklı görüşler öne çıkıyor. Hatta yetkili servise gitseniz ayrı, sanayideki ustanıza gitseniz ayrı tavsiyeler dinleyebilirsiniz.
Arabaya bindikten sonra anahtarı kontağa sokup çevirdikten ya da daha yeni arabalarda start/stop tuşuna basmamızın ardından hemen gaza yüklenip harekete geçmek doğru bir hareket mi? Ya da ilk çalışmada beklemek şart mı? Bu sorunun cevabını hem benzinli hem de dizel motorlar için yanıtladık.
Arabayı çalıştırdıktan sonra bekleme geleneği, karbüratörlü otomobillerden geliyor.
Karbüratör, depoda bulunan benzini hava karışımı yoluyla motor silindirlerine ulaştırma görevi görüyor. Motorun çalışması için köprü görevi gören bu parça, verimli bir şekilde çalışmak için de ısınmaya ihtiyaç duyuyor ve bu da beklememizi gerektiriyor. Bu bekleyiş sırasında motor ve yağ ısınıyor, bu sayede de motorun parçaları arasında daha iyi yağlamanma sağlanıyor ve motor ömrü de uzuyor.
Soğuk havalar da karbüratörlü bir araba kullanıyorsanız ilk çalışmada dikkat etmeniz gerektiği anlamına geliyor. Soğuk hava, yakıtın buharlaşmasını zorlaştırıyor ve arabanın ilk çalışmada yakıt tüketimini artırıyor. Motor ısındıkça, karışım otomatik olarak seyreltilmeye başlanıyor. Çünkü ısınan motor daha iyi yakıt buharlaşması sağlıyor.
Ancak enjeksiyonlu motorlara geçilmesiyle beklemeye gerek kalmadı.
Yeni teknolojiye sahip enjeksiyonlu motorlar, karbüratörlü araçlar gibi manuel bir müdaheleye gerek duymuyor çünkü motor yönetim sistemi, aracın ihtiyaç duyduğu ısıyı elektronik sensörler aracılığıyla doğru koşullara göre ayarlayabiliyor. Japon otomobil üreticisi Toyota’da kullanıcılarına bu yönde tavsiyeler veriyor ve beklemeye gerek olmadığını söylüyor. Hatta modern araçlarda motoru çalıştırdıktan sonra uzun süre rölantide beklemenin motora zarar verebileceğini de belirtiyor. Önerisi ise sürüşle birlikte motorun ısınması.
Dizel motorlar için de değişen bir şey yok.
Modern dizel motorlarda elektronik kontrol üniteleri (ECU) bulunuyor. Bu parça motorun çalışma koşullarını takip edip optimize ediyor ve böylece motorun soğukken bile verimli çalışmasını sağlıyor.
Ancak eski tip dizel araçlar söz konusu olduğunda yine ilk çalışma sonrası beklemek gerekiyor. Özellikle çok soğuk havalarda (örneğin -10°C altı), motor yağı daha yoğun hâle gelebiliyor. Soğuk hava, dizel yakıtın viskozitesini (akmazlık veya ağdalık, akışkanlığa karşı direnç) artırabiliyor. Motorun biraz ısınmasına izin vermek ve yakıtın daha iyi püskürtülmesi için de zaman geçmesi gerekiyor. Tabii ki bu noktada öyle uzun sürelerden bahsetmiyoruz, yağlama sisteminin düzgün çalışması için 30 saniye ila 1 dakika kadar beklemek yeterli oluyor.
Sonuç olarak belki de çoğumuzda bulunan bir alışkanlığın aslında eskiden kalma bir yöntem olduğunu görüyoruz.
Artık bahsettiğimiz bekleme süresi yerine modern araçlar elektronik sensörlerle uygun sıcaklık koşullarını sağlayabiliyor. Ancak ilk çalışmadan sonra direkt gaza yüklenmek, aracın sağlığı açısından doğru bir durum değil. Motoru çalıştırdıktan sonra düşük hızda sürmeye başlayarak motorun daha hızlı ve verimli bir şekilde ısınmasını sağlayabilirsiniz. Bu uzun vadede aracınızın ömrünün uzamasını da sağlar.
İçeriğimizi noktalamadan hatırlatalım, motorunuz ısınmış, arabanız hazır ve nazır bir durumda olsa bile yapmanız gerekenler bitmiyor. Arabayı çalıştırdıktan sonra emniyet kemerinizi takmayı, aynalarınızı kontrol etmeyi ve gösterge panelinize herhangi bir uyarı var mı diye bakmayı unutmayın. Keyifli sürüşler :)
