arabamıza biner, motoru çalıştırır ve keyifle yola çıkmaya hazırlanırız.
Ancak vites koluna dokunduğumuzda işler yolunda gitmez. Vites
geçişlerinde bir sertlik, zorlama ya da alışık olmadığımız bir direnç
hissederiz.
Bu durum, çoğu sürücünün başına gelebilecek bir problem.
Peki, vites geçişlerinin sertleşmesine neden olan şey ne olabilir?
Debriyaj sistemi problemleri
Vites geçişlerinde yaşanan sertliğin en yaygın nedenlerinden biri debriyaj
ile ilgili sorunlar. Debriyaj sistemi, motor ile şanzıman arasındaki
bağlantıyı keser ve vites değiştirirken dişlilerin rahatça kaymasını
sağlar.
Eğer
debriyaj tam olarak görevini yapmıyorsa, vites dişlileri tam olarak
ayrılmadığı için vites değiştirmek zorlaşabilir. Örneğin, hidrolik debriyaj sistemindeki bir sıvı kaçağı ya da debriyaj balatasının aşınması, sert vites geçişlerine yol açabilir.
Şanzıman yağının durumu
Aracın şanzıman sistemi, içerisinde özel bir yağ ile çalışır. Bu yağ, dişlilerin sürtünmeden kaynaklanan aşınmasını önler ve pürüzsüz geçişler sağlar.
Zamanla bu yağın viskozitesi (akışkanlığı) azalabilir ya da yağın seviyesi düşebilir. Eğer şanzıman yağı yetersizse veya kullanım ömrünü doldurmuşsa, vites geçişleri sertleşir ve hatta şanzımanda daha ciddi arızalar meydana gelebilir.
Bu yüzden, şanzıman yağı kontrolü düzenli aralıklarla yapılmalı ve gerekirse değiştirilmelidir.
Senkromeç arızaları
Araba şanzımanlarında, farklı hızlarda dönen dişlilerin birbirine uyumlu bir şekilde geçiş yapmasını sağlayan parçalara senkromeç denir.
Bu parçalar, özellikle manuel vitesli araçlarda vites geçişlerini
yumuşatır. Eğer senkromeçler aşınmışsa veya arızalanmışsa, vites
geçişleri zorlaşır ve hatta bazı dişliler birbirine sürtünerek zarara neden olabilir.
Genellikle bu sorun kendini vites geçişlerinde takılma ya da tırmalama sesi ile belli eder.
Şanzıman kabloları ve bağlantılarındaki sorunlar
Modern araçlarda, vites geçişleri bir dizi kablo ve bağlantı yardımıyla yapılır. Zamanla bu kablolar gevşeyebilir, esnekliklerini kaybedebilir ya da tamamen aşınabilir.
Bu durum da vites kolunun hareketini sınırlayarak sert vites geçişlerine yol açabilir. Düzenli bakım yapılmadığında, basit bir kablo problemi daha büyük şanzıman sorunlarına dönüşebilir.
Motor ve şanzıman destekleri
Aracın motoru ve şanzımanı, özel destek parçaları
ile yerinde sabitlenir. Bu destekler, motor ve şanzımanın titreşimlerini
emerek daha pürüzsüz bir sürüş sağlar. Ancak zamanla bu destekler
yıpranabilir ve işlevini yitirebilir.
Özellikle şanzıman destekleri aşınmışsa, motor ve şanzıman arasında doğru hizalanma sağlanamayacağı için vites geçişlerinde sertlik yaşanabilir.
Sonuç olarak:
Vites geçişlerindeki sertleşme, aracınızın size bir uyarısı. Eğer
vites geçişlerinizde bir anormallik fark ederseniz, aracınızı vakit
kaybetmeden bir servise götürmekte fayda var. Küçük bir problem gibi görünen şey, ileride daha büyük ve masraflı arızalara yol açabilir.
