parlak bir ışık kaynağına çevirdiğimizde, örneğin güneş veya sokak
lambası gibi çoğumuzun yaşadığı bir durum var: Gözlerimizi kısarak
baktığımızda ışığın etrafında bir artı işareti veya yıldız şeklinde bir
desen görüyoruz. Peki, bu ilginç görsel yanılsama neden oluyor?
İçeriğimize başlamadan önce isterseniz kafanızı bir ışığa çevirin ve tekrar hatırlayın.
Tamamsa başlıyoruz.
Göz yapımızı detaylandıralım.
Gözlerimizi kısarak baktığımızda bu ışık desenlerinin ortaya
çıkmasının temel nedeni göz yapımızla ilgili. Gözün ön kısmında yer alan
kornea ve lens, ışığı odaklayan ana yapılar arasında.
Gözlerimizi
kısarak baktığımızda göz kapaklarımız göz bebeklerimizin bir kısmını
kapatarak dar bir aralıktan ışığın geçmesini sağlıyor. Bu durumda da göz
kapaklarımız ışığın yayılma yönünü sınırlayarak bir tür difraksiyon (kırınım) oluşturuyor.
Difraksiyon ise ışığın bir engelin kenarından geçerken bükülmesi ve farklı yönlerde dağılması olarak
açıklanabilir. Işığın bükülmesi, gözümüzdeki ışığı algılayan hücreler
(retina hücreleri) tarafından artı veya yıldız benzeri şekillerin
görülmesine yol açıyor.
Ayrıca ışık gözümüzün merceğinden geçerken kırınımın etkisiyle belirli yönlerde yayılıyor ve böylece artı şeklinde bir desen oluşturuyor.
Bir diğer önemli etken, göz merceğindeki küçük kusurlar.
Göz merceği her ne kadar kusursuz bir optik eleman gibi çalışsa da
mükemmel bir yüzeye sahip değil. Bu yüzden ışık, merceğin içinden
geçerken hafifçe bükülerek farklı açılara yöneliyor.
Gözümüzdeki bu küçük kusurlar ve düzensizlikler de ışığın retina üzerinde düzgün bir şekilde odaklanmasını engelleyerek ışığın etrafında parlak çizgiler şeklinde bir dağılıma yol açıyor.
