Ses duvarını aşan uçaklarda kullanılacak olan delikli kanat tasarımı,
aerodinamik verimliliği artırarak süpersonik uçuşların önünü açacak.
Ses duvarını aşan uçaklar, beraberinde getirdikleri şok dalgaları ve
patlama benzeri seslerle bilinir. Bu ses patlamaları, sadece çevredeki
camları kırmakla kalmaz, aynı zamanda süpersonik uçuşların
yaygınlaşmasının önünde de büyük bir engel oluşturur. Ancak Çin’deki
Northwestern Politeknik Üniversitesi’nden bilim insanları, bu sorunu
çözmek için delikli kanat tasarımı geliştirdi. İşte detaylar…
Çin’in delikli kanat tasarımı, sonik patlamayı önlüyor
Delikli kanat tasarımı, uçağın ses hızını aştığı anlarda kanat
üzerinde açılan stratejik deliklerden yararlanıyor. Bilgisayar
simülasyonları ve rüzgar tüneli testleri, bu deliklerin şok dalgalarını
bozarak titreşimleri azalttığını ve bunun sonucunda aerodinamik
verimliliği yüzde 10’dan fazla artırdığını gösterdi. Peki, bu sayede süpersonik jetleri üretmek kolaylaşır mı?
Günümüzde çok az ülke süpersonik jetler üretebiliyor, çünkü bu tür
uçaklar, yüksek hızlarda karşılaşılan kuvvetlere dayanabilecek özel ve
maliyetli bir yapım süreci gerektiriyor. Ayrıca, bu uçuşların yol açtığı
ses patlamaları, nüfus yoğunluğu olan bölgelerde süpersonik seyahatin
kısıtlanmasına neden oldu. Bu kısıtlamalar, Concorde’un 2003’te emekliye
ayrılmasının ardındaki temel nedenlerden biriydi.
Çinli bilim insanlarının delikli kanat tasarımı çözümü, basit ama
etkili. Kanat üzerindeki delikler, uçak ses hızını geçtiğinde açılıyor
ve hava akışını yönlendirerek şok dalgalarının etkisini azaltıyor. Bu
deliklerde yer alan bir hava pompası, jet akımının
yoğunluğunu ayarlayarak kanat önündeki türbülansı sınırlıyor ve kanat
titreşimlerini azaltıyor. Bu sayede, hafif bir kaldırma kaybı olsa da
genel sürüklenme azalıyor ve kaldırma-sürüklenme oranı artıyor.
Bilim ekibi, bu teknolojiyi daha da geliştirmek için ek rüzgar tüneli
testleri yapmayı planlıyor. Ancak, dünya genelinde süpersonik uçuşların
karşılaştığı zorluklara çözüm bulmaya çalışan başka ekipler de var.
Örneğin, NASA ve Lockheed Martin iş birliğiyle geliştirilen X-59
süpersonik jetinin bu yıl ilk test uçuşunu gerçekleştirmesi bekleniyor.
Bu uçak, süpersonik uçuş sırasında oluşan gürültüyü azaltmak için uzun
bir burun ve ileriye dönük rüzgar perdesiz bir kokpite sahip olacak.
Profesör Gao Chao liderliğindeki Çinli ekip, geliştirdikleri çözümün son derece etkili olduğuna inanıyor. “Jet
akımı kontrolünü kullanarak şok dalgası sarsıntısını bastırdığınızda,
hafif bir kaldırma kaybı yaşansa da genel sürüklenme azalıyor, bu yüzden
kaldırma-sürüklenme oranı artıyor,” diye belirtiyorlar.
Siz ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi aşağıdaki yorumlar kısmına yazabilirsiniz.
